Rzeka Łyna

SPŁYW KAJAKOWY RZEKĄ ŁYNĄ 

Proponujemy Państwu aktywny wypoczynek na spływach kajakowych rzeką Łyną.

Łyna ma źródła w rejonie wsi o tej samej nazwie, jej źródliska stanowią rezerwat, gdzie występuje ciekawe zjawisko erozji wstecznej. Rzeka Łyna to lewy dopływ Pregoły, zarazem jest najdłuższą rzeką Warmii i Mazur. Płynie przez północno – wschodnią Polskę (Pojezierze Olsztyńskie i Nizinę Sępopolską) i Rosję (Obwód Królewiecki).  Jej całkowita długość wynosi 289,4 km., w Polsce zaś 224 km, głębokość rzeki Łyny wynosi od 1m do  2,5 m. natomiast jej szerokość to 8 – 20m. Łyna to również ciekawy szlak kajakowy o dużej różnorodności i rozmaitym stopniu trudności. Trasa bardzo urozmaicona, pozwalająca zadowolić turystów o różnych upodobaniach. Na szlaku rzeki Łyna występują dzikie odcinki rzeki o charakterze górskim, tworząc dwa dosyć długie przełomy oraz spokojniejsze, płynące pośród malowniczych terenów leśno-pagórkowych. Momentami rzeka płynie w otoczeniu podmokłych łąk lub też przez stare miasta z licznymi zabytkami, a czasami wpada do malowniczych śródleśnych jezior. Dodatkową atrakcją szlaku stanowią miejscami liczne przeszkody, występujące na rzece (powalone drzewa, głazy), czysta woda oraz często występujący nurt. Łyna obdarza nas dużą ilością różnych gatunków ryb, ale przeważają Jazie, Klenie, Płoć, Szczupak, Okoń, w mniejszej ilości Sum, Sandacz, Brzana.

 1.   Początkiem trasy, jaką chcemy Państwu zaproponować, będzie miejscowość Perkujki.

Podczas spływu możemy podziwiać malownicze widoki, pola, łąki, „bocianie wioski”, które to zamieszkuje bocian biały, wykazujący największe w kraju zagęszczenie – 71 par na 100 m². Gniazdują tu także: orlik krzykliwy, orzeł bielik, bocian czarny, puchacz, bąk, wąsatka, żurawie i wiele, wiele innych bardzo ciekawych i rzadko spotykanych ptaków. Tereny wzdłuż rzeki Łyny zdobią lasy liściaste i mieszane, które charakteryzuje wielka różnorodność gatunków drzew i krzewów takich jak dęby szypułkowe, potężne buki, lipy. Skaliste brzegi rzeki Łyny tzw. „skałki”, znajdujące się w okolicach miejscowości Perkujki, są to charakterystyczne cechy rzeki Łyny, które powstają w wyniku erozji bocznej, dzięki czemu tworzą w krajobrazie stromo opadające brzegi. Płynąc rzeką Łyną z bliska można obserwować łabędzie, kaczki wodne a nawet bobry, które bardzo licznie zamieszkują rzekę Łynę. W Perkujkach, dzięki zaangażowaniu Nadleśnictwa Bartoszyce, powstały: wiata, stoły i ławki, gdzie kajakarze mogą odpocząć. Do tego ekologiczne, drewniane kosze na śmieci i tablice informacyjne o Łynie i lasach wokół niej.

2.      Następnym przystankiem na rzece Łynie jest miasto Bartoszyce.

W Bartoszycach przy ul. Prusa znajduje się kładka (stanica wodna), przy której możemy się zatrzymać, odpocząć. W mieście znajduje się stanica wodna przy ulicy Jagiellończyka.

Będąc w Bartoszycach nie możemy przegapić okazji aby zwiedzić miasto. Z pewnością warto zobaczyć stare miasto z doskonale zachowanym czternastowiecznym układem urbanistycznym, gotycką Bramę Lidzbarską pochodząca z 1468 roku, będąca jedyną zachowaną pozostałością murów miejskich, dwa kamienne posągi należące do grupy tzw. bab pruskich, zwane „kamiennymi babami” (ich pochodzenie, wiek oraz przeznaczenie nie są do końca znane, uważa się, że są one tworami plemion pruskich zamieszkujących tereny dzisiejszych Bartoszyc), cmentarz wojenny pochodzący z czasów I wojny światowej, z 1914 roku. Warto zobaczyć również Park Elizabeth– usytuowany u podnóża Góry Zamkowej. Ufundował go w roku 1903 starosta Heinrich von Gottberg dla upamiętnienia swojej zmarłej żony. W parku znajduje się stawek w kształcie serca oraz ciąg spacerowy wzdłuż Łyny. Park zajmuje niecałe 3h nad brzegiem Łyny. W Bartoszycach zobaczyć można również trzy zabytkowe kościoły: Kościół św. Jana Ewangelisty i Matki Boskiej Częstochowskiej – obiekt z pierwszej połowy XIV wieku. Znajduje się tuż przy Starym Rynku. Kościół został przebudowany w 1678 roku (wieża jest datowana na rok 1732). Zachował ona swój pierwotny charakter trójnawowej bazyliki z prezbiterium. Wnętrze zdobią gwiaździste sklepienia, zrekonstruowane po zniszczeniach II wojny. Kościół św. Jana Chrzciciela – położony w północno-wschodniej części miasta. Pochodzi on najprawdopodobniej z XV wieku (dzwonnice dostawiono do fasady w XIX wieku. Ołtarz i ambona wsparte na figurze anioła są przykładem barokowej snycerki z początku XVIII wieku.). Sanktuarium św. Brunona– Kościół znajduje się przy ulicy Kętrzyńskiej. Powstał w latach 1882-1883. Jest budowlą w stylu neogotyckim, w tym samym stylu zostało wykonane wyposażenie wnętrza, witraże oraz prezbiterium. Poza zabytkami, Bartoszyce oferują rozwiniętą bazę noclegową oraz gastronomiczną z przeznaczeniem dla licznie przybywających tu co roku turystów.

 3.   Kolejnym przystankiem na rzece Łynie jest piękna stanica wodna w Szylinie i Szylinie Wielkiej.

Łyna w tym miejscu leniwie meandruje rozległą Niziną Sępopolską wśród łąk i zagajników.

Tu dzięki zaangażowaniu członka naszego Stowarzyszenia a zarazem sołtysa wsi Szylina Mała, pana Mariana Flisa, powstała piękna stanica wodna na terenie prywatnym.

Można bez problemu przybić do brzegu i suchą nogą wyjść na ląd. Następne miejsce do wodowania znajduje się w Szylinie Wielkiej, odległej o około 1 km od poprzedniej stanicy.

4.   Kolejnym przystankiem na rzece Łynie jest stanica w Sępopolu.

W Sępopolu urządzona jest publiczna stanica wodna wyposażona w wiatę ze stołem, grill, miejsce na ognisko, ławki oraz pomost.

Na terenie stanicy można rozbić namioty. Tuż obok znajduje się stadion, gdzie można aktywnie uprawiać sport. Do lokalnych sklepów też jest bardzo blisko. Przy grillu, ognisku oraz gitarze, obok płynącej rzeki i spoglądającego grodziska staropruskiego,  z pewnością spędzi się niezapomniane chwile.

Sępopol to pięknie położone miasto, w zakolu Łyny i wpadającego do niej Gubru. Jest to małe miasteczko w powiecie bartoszyckim będące siedzibą gminy. W czasach „niemieckich” nazywało się Schippenbeil. Po tych czasach pozostał cmentarz ewangelicki – malowniczo położony nad Łyną, na niewielkim wzniesieniu. Na cmentarzu znajdują się nagrobki, pozostałości grobowców, a także rodowa kaplica grobowa. Umieszczono tutaj tablice ku czci mieszkańców, którzy zmarli, a także zginęli podczas wojen. Cmentarz jest mało widoczny, mieści się naprzeciw cmentarza katolickiego, tuż przy parkingu.

W Sępopolu można zobaczyć również fragmenty obwarowań miejskich (XIV w.), kościół św. Michała Archanioła z XIV wieku oraz secesyjną wieżę ciśnień z 1912 r. która po modernizacji funkcjonuje po dzień dzisiejszy

5.  Stopki, ostatnia miejscowość przed granicą państwa.

Stopki leżą 25 kilometrów od Bartoszyc i 7 km od Sępopola. Stanica leży na lewy brzegu Łyny.

Od kilku lat prowadzone są starania by na Łynie latem działało wodne przejście graniczne. Na razie Moskwa niestety nie godzi się na to. Od 2000 roku w czerwcu odbywa się jednodniowy Międzynarodowy Spływ Kajakowy Rzeką Łyną na trasie Stopki – Prawdinsk (Rosja), w którym bardzo często uczestniczy znany piosenkarz Czesław Mozil.

Na przystani w Stopkach można kupić żywność, wypożyczyć łodzie, kajaki a nawet popływać spacerowym katamaranem oraz korzystać nieodpłatnie z ujęcia publicznego wody pitnej, toalety, wiaty ze stołami, miejsca na ognisko, grilla, pomostu. Stanica także posiada miejsca pod namiot więc można bez żadnego problemu można zaplanować biwak ze znajomy czy rodziną.

Łyna w Stopkach w niczym nie przypomina rzeki z Olsztyna czy Lidzbarka Warmińskiego. Za Stopkami dochodzi do 200 metrów szerokości. Do granicy jest około 4 kilometrów. Dla pasjonatów wędkowania jest to prawdziwy raj.

Wypływając w stronę granicy polsko-rosyjskiej rozlewisko rzeki jest coraz szersze, brzegi strome i trudno dostępne. Przed granicą brzegi rzeki powoli stają się coraz wyższe, po obu brzegach las, zakręt w lewo, na lewym brzegu widoczna czerwona tablica. To granica państwa. Pora wracać

Gdzie wynająć kajaki:

1. OSK „AUTO-MOTOR” Dorota i Jerzy Kowalczyk – Bartoszyce, ul. Drzewna 10, tel. 607 655 659
2. Ryszard Klimczak – Bartoszyce, ul. Mrongowiusza 38, tel. 602 860 850
3. Rejsy katamaranem po Łynie, Bogdan Baczewski, Stopki, tel. 604 441 791
4. Rejsy łodzią „Perła Sępopola” 609 805 559, 690 829 089